Tại sao chúng ta hỏi?
Ta hỏi vì ta muốn biết, muốn hiểu gì đó. Vậy sự hiểu biết được hình thành như thế nào?
Dựa theo mô hình
Data to Wisdom
thì các thành tố để hình thành nên hiểu biết là data & information & cách chúng ta make sense chúng.
1. Trước mắt để có được 2 thứ data & information , mình có 2 cách thôi: 1 là thụ động, 2 là chủ động. Và ta sẽ bàn đến cách thứ 2 - chủ động, nó là việc mình để tâm quan sát, lắng nghe, cảm nhận và quan trọng nhất là đặt câu hỏi.
2. Sau đó là câu chuyện luận các data point đã có - cách ta nối mối liên hệ của chúng, thì câu hỏi cũng là khởi đầu cho việc này (vd: làm sao để biết nó là tốt nhất, cách nó tác động qua lại ra sao, cái gì là yếu tố cần, cái gì là yếu tố đủ).
Nên nếu nghĩ đơn giản câu hỏi có 3 nhiệm vụ chính là:
Biết
: giúp tìm kiếm thêm & làm rõ thêm thông tin (who, what, where, when,…)
Hiểu
: giúp hình thành được mối liên hệ giữa các thông tin (why, how, so what,…)
Khơi mở tư duy
: có những câu hỏi mang tính hướng đường chỉ lối hơn, vì sao? Vì nó giúp ta tập trung tư duy theo một chiều hướng khác (what if,…)
Một điểm rất thú vị nữa là câu hỏi mang một phép thần thông có khả năng tác động đến thời gian, nó giúp chúng ta
chậm lại.
Khi bạn đang suy nghĩ về một câu hỏi, nó sẽ tạm đóng băng các luồng suy nghĩ khác để nhường lại sự tập trung tìm cho việc tìm câu trả lời.
Đó là vì câu hỏi kích thích việc tư duy, nó tạm dừng quá trình chế độ lái tự động của não bộ (auto pilot - chế độ này hiểu ngắn gọn là vì não ta có xu hướng lười làm việc, ta thường không cần mấy suy nghĩ hay sự tập trung, chúng ta hành động theo thói quen, bản năng >> để não tiết kiệm năng lượng).
Relevant Item
