Nghe thôi mà có gì mà phải học, ohm mình cũng nghĩ thế cho đến khi gặp các người không thực sự lắng nghe mình, lúc đó mới thấy khó chịu. Vậy tại sao có người khiến bạn thấy dễ chịu khi trò chuyện, có người thì chỉ nói 1,2 câu là đã muốn thôi skip. OK, cùng mình tìm hiểu nhé.
Level of listening
Trước hết cho mình xin 5s để hỏi: bạn nghĩ giữa “nghe” & “lắng nghe” khác nhau như thế nào?
Khoan đọc tiếp nhé, thử suy nghĩ chút đi mà… 5,4,3,2,1. OK tìm hiểu tiếp nhé.
“Lắng” được định nghĩa là “trở lại trạng thái tĩnh, không còn những biểu hiện sôi nổi mạnh mẽ lúc đầu”. Trong bối cảnh “lắng nghe”, thì có thể hiểu đó là lúc bạn tạm gác tất cả các luồng suy nghĩ, tạm bỏ qua việc cố gắng nghĩ xem nên phản hồi thế nào, mà
TẬP TRUNG
hoàn toàn vào người nói. Nó giống như việc xem tâm trí mình là một hồ nước, khiến nó trở nên tĩnh lặng mà không có cơn gợn sóng nào.
Hoặc nói một cách khác, bạn phải vắt khô “miếng rửa chén” (ý nghĩ / định kiến) để thấm được thật nhiều “nước” (thông điệp của người nói).
Cụ thể hơn ta có các level nghe như sau:
1. Phớt lờ (Ignoring):
Chúng ta hoàn toàn phớt lờ lời nói của họ.
2. Giả vờ lắng nghe (Pretend listening):
Chúng ta sử dụng ngôn ngữ cơ thể và giao tiếp bằng mắt để thể hiện rằng mình đang lắng nghe, nhưng thực tế là không.
3. Nghe có chọn lọc (Selective listening):
Chúng ta chỉ lắng nghe những phần mình thấy hứng thú và bỏ qua những phần không quan tâm.
4. Nghe chú tâm (Attentive listening):
Chúng ta chú ý và thật sự tiếp thu những gì họ nói.
5. Nghe thấu cảm (Empathetically listening):
Chúng ta tập trung và lắng nghe để hiểu rõ ý định đằng sau thông điệp. Đây mới là đỉnh cao của việc nghe, nghe “những gì họ không nói ra”, là lúc bạn quan sát thêm các ngôn ngữ cơ thể của họ, đoán biết tâm lý của họ.
Tất nhiên không phải lúc nào cũng cần nghe ở level cao như vậy, nhưng nếu thật sự bạn muốn tôn trọng & hiểu đối phương thì hãy nhận diện xem mình đang nghe ở level nào & điều chỉnh cho phù hợp.
Ah có sự quan sát này, mình nghĩ cũng hơi liên quan, mình thấy khi viết hoặc đọc là lúc bạn đang thật sự tập trung lắng nghe, vì não bạn không thể song song vừa đọc vừa nghĩ, nếu bạn để ý, ta chỉ thực sự dừng đọc rồi mới nghĩ >> hạn chế phớt lờ thông tin. Khi nhỏ mình có từng ước qua sẽ thật tuyệt nếu có thể đọc suy nghĩ của ai đó (trước khi xem X-men luôn, ghê không 🤣), đến lúc lớn lên đọc sách mới thấy à thì ra đây có vẻ cũng là một cách, khi đọc sách, mình sẽ có một giọng nói chảy trong đầu y như lúc mình nghĩ ngợi vậy, nhưng nội dung đang chảy không phải của bạn mà là của tác giả, điều này khiến mình như được hoá thân thành tác giả vậy.
>> bạn cũng có thể thử apply vào tình huống lắng nghe ai đó, tập trung hoàn toàn vào họ, xem cách họ kể chuyện, hình dung cách lập luận, cách diễn giải của họ.
How - làm sao để nghe tốt hơn?
Tập các skill liên quan đến
active listening.
Cụ thể như thế nào thì bạn hãy xem thêm
bài viết này
nhé.
Nhưng tóm lại sẽ có 4 ý sau:
1. Trước hết là “lắng” lại, tập trung & tạm gác các suy nghĩ, judgement. Nghe & hiểu cho hết các ý họ nói đã, rồi hãy nghĩ cách phản hồi.
2. Làm cho rõ nếu bạn chưa hiểu được thông điệp của đối phương.
3. Nếu bạn cảm thấy đã hiểu, cũng nên paraphrase lại (trình bày lại cách bạn hiểu thông điệp của đối phương như thế nào), hoặc hỏi để thăm dò thêm, đừng assume mình hiểu hết ý của đối phương.
4. Trong giao tiếp, bạn không phải nghe như nghe podcast, hay đọc sách mà nó còn là sự đối thoại giữa đôi bên >> nếu thực sự bạn muốn nghe nhiều hơn, hãy biết cách
đặt câu hỏi,
share góc nhìn, câu chuyện của bạn… >> để tạo đối phương có cơ hội bày tỏ nhiều hơn.
So what
Việc nghe tốt giúp gì cho bạn?
Nếu không muốn bị cho là thiếu lịch sự, thì tập nghe đi, chẳng ai muốn nói chuyện với một người bất lịch sự cả >> tác động là họ cũng sẽ chẳng thèm lắng nghe bạn. Lắng nghe tốt là cách để bạn tạo được
thiện cảm.
Tăng khả năng
hiểu vấn đề
, hãy cố gắng apply active listening, không những trong công việc mà cả cuộc sống >> nó giúp chúng ta phối hợp, trao đổi với nhau tốt hơn, tránh hiểu lầm & tăng sự đồng thuận.
Việc chú tâm lắng nghe giúp bạn
học thêm điều gì đó mới,
đừng nghĩ rằng mình biết tất cả, chúng ta luôn có các điểm mù, và họ thì luôn có gì đó hay ho để chúng ta có thể catch lấy, nếu đó là những gì đó xấu thì ta biết mà tránh, nếu đó là những gì đó tốt thì ta học hỏi, nếu đó là một hướng tiếp cận, góc nhìn khác thì có khi đó lại là một cơ hội gì đó mà bạn chưa từng nghĩ qua.
Reference
Relevant Item
