Just an experiment

Just an experiment

Just an experiment

October 10, 2024

UX Law, design principle, JTBD framework, competitive analysis, design research, IA, user flow, journey map, gestalts, interaction pattern…4479 việc khác để cho thấy mình & team đã bỏ rất nhiều công sức form lên một solution tuyệt hảo…Thoáng qua cả team hoặc bản thân mình sẽ cảm thấy tự tin rằng nó sẽ work, user sẽ thích lắm cho xem, chỉ số business metrics sẽ được cải thiện, nó sẽ viral, bla bla

📌

Nhưng không, tất cả đều có thể SAI.

https://res.cloudinary.com/dpzknshvi/image/upload/v1753081649/uxcomic-imgs/16b5d164-78d8-807b-872a-e1ca8de869b2.webp

SAI là thứ chúng ta sẽ không hề mong muốn, mà ảo tưởng rằng mình đúng thì còn tệ hơn, biết rằng mình sai hoặc mình sẽ sai rất quan trọng trong ngành làm product này, nó giúp ta quay lại nhìn nhận thực tế user sử dụng nó ra sao, có rất nhiều thứ ta không lường trước hoặc assume sai lầm hoàn toàn về user >> biết mình sai thì sẽ đi tìm cách cải thiện product tốt hơn.

Mặc dù sai là thứ ta không thể control được nhưng ta kiểm soát được khi nào thì nên kiểm chứng giả thuyết của chúng ta, nói vui vui là lên chiến lược để biết mình sai. Nhận ra mình sai đúng lúc là thứ bạn cần để tránh hao tổn công sức, tiền bạc.

>> Đây là Experimental Mindset (tư duy thử nghiệm)

Experimental Mindset?

“72% of new products and services fail. ( Kucher 2014 ) For startups, that number can go as high as 90%. ( Startup Genome 2011 )” >> với % fail cao như thế, bạn có nghĩ mình tự tin được với solution trong tay hay không?

Chúng ta là một designer nên hiểu mindset này ngay từ sớm. Sẽ thật buồn cười nếu nói design cho user mà chưa một lần nào gặp họ, chưa một lần ngồi quan sát xem cách họ dùng thế nào, nó giống như một đầu bếp chẳng bao giờ hỏi han thực khách xem món ăn có hợp khẩu vị hay không, chỉ làm ra & để đó, quán đông hay ế cũng không biết vì sao.

Có thể hình dung chúng ta (một designer) hay product team (đội build nên sản phẩm) phải xem mình như một nhà khoa học, chúng ta không nên tự hào khi release được một feature hay product nào đó, mà nên tự hào khi thực sự thấy được outcome của nó (cách user tiếp nhận & dùng nó). Bạn giống như một nhà hoá học tạo ra được một hợp chất mới (the solution) & cần thử nghiệm nó, kết hợp chúng với các chất khác (the realities of messy humans in a chaotic world) để xem phản ứng hoá học của nó ra sao.

Experimental Mindset là một cách tư duy khuyến khích thử nghiệm, học hỏi và cải tiến liên tục thông qua việc thiết kế các giả thuyết, thực hiện các thí nghiệm, và phân tích kết quả để đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu thay vì cảm giác hoặc giả định. Đây là một phương pháp tư duy linh hoạt, tập trung vào khám phá kiểm chứng thay vì chỉ dựa vào những ý tưởng ban đầu.

How

Phông bạt vậy thôi, chứ mình cũng đang học về cái này nhiều vì thực tế công việc hiện tại của mình cũng không nhiều cơ hội để test user, thông thường, để kiểm chứng assumption, hypothesis đều đang dựa trên phản hồi từ data là chính.

Nhưng đã qua vài lần làm user testing, mình thật sự thấy được tính cần thiết của nó. Đâu đó mình còn nghĩ thay vì là một bậc thầy design, ta nên là một bậc thầy về việc test, thực tế / fact nên là anh cả của mọi principle.

“Your assumptions are your windows on the world. Scrub them off every once in a while, or the light won't come in.” ― Alan Alda

Chúng ta có 7 principles để tập quen experimental mindset như sau:

📌

1.
Test assumptions. Don’t test ideas.
2.
Every prototype should be a test.
3.
Test Desirability, not just Usability.
4.
Convince with data, not opinions.
5.
Design quick and dirty, not pixel-perfect.
6.
Design experiments bold enough to “fail.”
7.
Generate evidence critically.

Chi tiết hơn từng mục, bạn xem thêm 👉 bài viết này 👈 nhé.

Tóm lại

“We don't need rockstars and experts when judging ideas based on experiment outcomes. We need critically-thinking teams. We don’t need to design stuff to appease an ego or an instinct. We need to see our ideas based on the only person who can determine our ideas' validity: the customer.”

📌

Như cách một cảnh sát trưởng hay hỏi trước khi bắt tội phạm: “Bằng chứng đâu? ”.

Bạn cần trả lời các câu hỏi sau:

1/ Xác định mục tiêu việc test là gì? - Đánh giá xem ta đang có loại risk nào trong solution đó - theo 4 big risks of product (viability, desirability, feasibility, and usability).

https://res.cloudinary.com/dpzknshvi/image/upload/v1753081651/uxcomic-imgs/16b5d164-78d8-8066-a26d-c39ee2c69a11.png

2/ Liệu assumption có critical để cần test hay không?

https://res.cloudinary.com/dpzknshvi/image/upload/v1753081652/uxcomic-imgs/16b5d164-78d8-806b-9ac9-f204ab6c0fbe.png

3/ Ta nên test nó như thế nào để tiết kiệm công sức nhất & cần aware về mức độ chắc chắn, uy tín của phương pháp test đó ra sao?

https://res.cloudinary.com/dpzknshvi/image/upload/v1753081653/uxcomic-imgs/16b5d164-78d8-80a4-9a41-f6165ad81c5e.png

Template

Mình lấy từ the Fountain Institute

https://res.cloudinary.com/dpzknshvi/image/upload/v1753081655/uxcomic-imgs/16b5d164-78d8-807c-a9ea-d63f04f70ac6.png
https://res.cloudinary.com/dpzknshvi/image/upload/v1753081656/uxcomic-imgs/16b5d164-78d8-80ee-9861-dd0136832fa4.png
https://res.cloudinary.com/dpzknshvi/image/upload/v1753081658/uxcomic-imgs/16b5d164-78d8-80d8-84ca-f6884ecc44b4.jpg
https://res.cloudinary.com/dpzknshvi/image/upload/v1753081659/uxcomic-imgs/16b5d164-78d8-80ce-82c6-cdff8048c6ec.png

Reference

https://thailam.substack.com/p/ab-test-danh-cho-product-designer

Book “The mom test” - Rob Fitzpatrick

Relevant Item

Measuring checklist
⚔️ ⚔️ ⚔️

Measuring checklist

Questionnaire toolkit
⚔️ ⚔️ ⚔️

Questionnaire toolkit

User Multiverse

User Multiverse

Understand, Empathize user?

Understand, Empathize user?