Đã bao giờ bạn thắc mắc về giá trị công việc của design là gì chưa? Tại sao ngành này được sinh ra? Trong tổ chức công ty thì mọi người kì vọng gì ở designer? Bạn bè bạn nghĩ gì khi biết mình làm công việc thiết kế, họ hiểu nó ra sao & có những kì vọng gì?

OK, cùng với mình thử hình dung về design value nhé.

Trước hết hãy điểm qua các đặc tính của “thiết kế”.

Vâng, nó luôn là expectation đầu tiên của mọi người, thử xem nếu bạn cho ai đó biết bạn làm design, thường họ sẽ có xu hướng expect bạn có gu và làm được những thứ đẹp đẽ. Mình thấy chắc 10/10 người đều nghĩ vậy.

Thẩm mỹ có giá trị trong việc tạo cảm tình & dễ tiếp cận user hơn, nó giúp user enjoy hơn khi sử dụng,…Thời đại bây giờ có khi không còn là “tốt gỗ hơn tốt nước sơn”, ngoài thị trường có quá nhiều lựa chọn, nếu nước sơn của bạn mà không tốt, có khi cơ hội để user thử chạm đến product của bạn, để biết nó có “tốt gỗ” hay không cũng khó.

Note: câu chuyện thẩm mỹ có tính chủ quan rất cao, có người thấy đẹp, người thấy xấu, nó còn có tính thời đại nữa (từ ta hay dùng là trending đó), ví dụ: có thời người ta thấy phụ nữ có lông mày mỏng là đẹp, nhưng thời hiện tại lại thấy dày là đẹp.

Design cũng không thể tách biệt khỏi chữ “sáng tạo “. Nó là khả năng mình có thể tận dụng các thứ sẵn có để biến tấu & kết quả là tạo ra một sự khác biệt thú vị. Và sự khác biệt sẽ giúp mình nổi bật trong đám đông ngoài kia, nếu khác biệt đó mang lại hiệu ứng tốt sẽ tạo được lợi thế cạnh tranh.

P/s: thú vị là mình có 4 dạng sáng tạo đó mọi người, bạn có thể tìm hiểu thêm qua bài viết này nhé.

Khác với art, vẻ đẹp của thiết kế nằm ở việc nó luôn có mục đích . Design là một nghệ thuật sắp đặt có tính chủ đích rõ ràng.

Hai thành tố quan trọng nhất của chủ đích là: cho ai & được gì.

Lấy ví dụ: khi thiết kế xem nên chọn layout thế nào thông tin cùa một màn hình, nếu đó là dạng thông tin theo hướng discover, explore thì scroll sẽ phù hợp vì user có thể scan nhanh và thao tác dùng rất đơn giản chỉ cần scroll cho đến khi thấy gì đó hứng thú & stop để xem; còn nếu thông tin theo hướng cần phải dễ so sánh thì có thể phải dùng dạng table để có thể scan nhanh sự khác nhau của 2 object trên những tiêu chí cụ thể. Ví dụ này chính là việc bạn nghĩ về chủ đích sử dụng của user để lựa chọn hướng design sao cho phù hợp.

Đây là đặc tính mình thấy thích nhất, vì nó cần đến tính innovation cao, nghĩ về nó giúp chúng ta sáng tạo nhưng mà chân vẫn chạm đất, không quá bay & phi thực tế.

Tối ưu là khả năng đạt được kết quả tốt nhất trong khi sử dụng tối thiểu các nguồn lực như thời gian, công sức, hoặc tài nguyên. Ví dụ: với số vốn ít ỏi thay vì bạn phải suggest công ty build hẳn một website từ đầu, thì xem liệu mình có thể tận dụng các web builder như WordPress, Framer hay Webflow không.

Tối ưu là hiểu các trade off giữa các idea để lựa chọn phù hợp, không có idea nào one size fit all, tuỳ xem mình đang ưu tiên tiêu chí nào. Lấy ví dụ muốn mọi thứ đơn giản thì phải giấu bớt tính năng, nhưng trade off là các tính năng đó sẽ bị ẩn, khó tìm, khó biết.

Một ví dụ khác: dưới góc độ mình là một user thì “Face ID” là giải pháp bảo mật tối ưu hơn. Mình không cần phải bấm mật khẩu để mở khoá hay phải thực hiện thêm nhiều tác vụ như nhập, click,… mình cũng chẳng cần phải nhớ pass hay reset định kỳ, cũng không sợ bị lộ passcode vì chỉ có mình mới có gượng mặt này. Trải nghiệm đơn giản hơn mà độ bảo mật lại cao hơn, đây chính là tính tối ưu, tính innovation mà một product cần có. Tuy nhiên sự đánh đổi (trade off) ở đây là phía technical phải xử lý nhiều việc hơn.

Trước khi đọc tiếp, mong bạn thử dành vài giây nghĩ về nó trước…

OK, chắc bạn đã có vài ý trong đầu, nếu được thì share cho mình biết thêm qua comment nhé. Còn đây là vài ý mình nhận ra:

Hm, mình biết nghe cũng đao to búa lớn đó, nhưng biết mấy thứ này để làm gì?