Hiện mình đang trong giai đoạn thấy có quá nhiều thứ cần phải take action gì đó, còn không nó sẽ rơi vào hỗn độn, phần nữa là cũng nghe bác Naval khuyên nên set up một model riêng cho bản thân, để dùng nó 1 cái tool giúp đẩy nhanh hiệu suất suy nghĩ hay ra quyết định…
Nên solution của mình đang hướng đến là:
Quy hoạch 1 model để có thể nhìn vào mà áp dụng cho cuộc đời LINH HOẠT nhất cho mọi tình huống, ngữ cảnh.
Lên chiến lược để take action một cách khôn ngoan & hiệu quả > tư duy ĐÒN BẨY > làm 1 ăn 10, không những vậy nó còn cần đến COMPOUND effect để mỗi bước mình làm đều có giá trị về sau.
Define
Hiện mình đang cảm thấy, thử define vấn đề 1 cách rõ ràng xem sao?
Mình đang thấy có “quá nhiều”
Quyết định cần được cần nhắc
Thứ cần phải chiêm nghiệm và rút tỉa
Approach
Vấn đề ở đây đang là “quá nhiều”, vậy giải quyết cho quá nhiều như thế nào?
1. Tăng khả năng để không còn cảm thấy “quá nhiều”
Tăng khả năng xử lý
: này đòi hỏi làm riết quen tay > áp dụng và hành tối đa những gì mình đã biết > khiến nó trở thành thói quen & phản xạ.
Chunk up
: cố gắng tổng quát hoá, đơn giản hoá để hiểu đúng bản chất & cốt lõi
2. Giảm bớt
Cắt bỏ
: đánh giá xem cái nào chưa cần, không cần cho thời điểm hiện tại thì tạm gác qua 1 bên.
Ưu tiên
- Cắt không được thì câu chuyện tiếp đến là ưu tiên > biết cái nào là quan trọng, có khả năng leverage cao nhất (nguyên tắc 80/20)
Chunk down
- Ưu tiên không được nữa thì băm nhỏ ra làm dần > cảm giác không bị overwhelm > Keep things in 3 bullet point.
OK vậy đây sẽ là hướng giải quyết chung chung cho tình trạng “quá nhiều”.
Giờ sang từ mục xem sẽ cụ thể giải quyết như thế nào.
Actions
Quá nhiều thứ cần học, cần biết
Học cốt lõi
- ráng tìm ra được cái gì học được rồi sẽ giúp học 10 cái khác nhanh hơn. Tips: hãy hình dung thứ đang chuẩn bị học, chunk up > nó thuộc về topic gì > học topic to đó. Ví dụ: mình đang muốn học cách present design solution > lớn hơn việc đó là design reasoning > lớn hơn nữa là khả năng present > lớn hơn nữa là communication > lớn hơn nữa là sense making.
Học cái gì có giá trị cho
thời điểm hiện tại,
đừng ôm đồm
💡 Set up 🗺️
Growth Map
cho bản thân.
Quá nhiều kiến thức cần được nhớ, được hiểu & được áp dụng
Sẽ có hàng ngàn framework để giúp mình theo lối tư duy và hiểu được gì đó NHƯNG làm sao mà mình nhớ được. Chunk up thì ta có gì >> Phương pháp luận >> Câu hỏi khơi mở tư duy.
Vậy để hiểu thì ta cần nhấn 1 nút nguồn để bắt đầu tư duy: mọi thứ bắt đầu bằng câu hỏi >>
Học cách HỎI.
Hiểu là quá trình suy luận, ta hệ thống hoá, make sense, tìm mối liên hệ và cách các thông tin tương tác với nhau >>
Học cách LUẬN
(critical, strategic, inversion, creative, mental model…). Tip: hãy ẩn dụ hoá, kết nối với những thứ đã biết, một cách thần kì nào đó metaphor cho thấy có vài thứ có bản chất giống nhau. Ví dụ: bản chất con người là lười nên các sản phẩm giúp tiết kiệm công sức luôn ok.
Còn về việc áp dụng cũng quan trọng không kém gì? Học cho lắm mà không hiểu, hiểu mà không hành thì cũng chưa chắc gì là hiểu & cũng sẽ là vô ích nếu không áp dụng đúng cách. Vậy làm sao
để nhớ mà hành.
Second brain - để nhớ:
note ra đâu đó & dùng nó thường xuyên, bộ não ta nhanh quên thì hãy dùng tool để bổ trợ cho việc đó: tập, cheat sheet, mind map, notion.
Pause - để hành :
trong các tình huống, hãy dừng vài giây, luyện cho mình thói quen này để tránh phản ứng theo bản năng, rồi nghĩ xem có mớ kiến thức nào mình có thể áp dụng không, hãy kiếm cơ hội để hành nó.
Quá nhiều quyết định cần được cân nhắc
Vâng một ngày, có rất nhiều quyết định cần được đưa ra, từ mặc quần áo gì, đi đường nào, ăn cái gì,… cho đến chọn option nào, nên hỏi thêm gì, nên trình bày ra sao,… đều là những quyết định cần được đưa ra, chưa kể đến những quyết định lớn hơn như sự nghiệp, quan hệ, hướng đi, giá trị quan,… cũng cần có câu trả lời.
Vậy thì làm sao để có thể quyết định một cách khôn ngoan? Liệu có cách nào để chúng ta luôn bám theo mà quyết định được mọi thứ cho cuộc đời này?
Biết cái nào cần quyết, cái nào không (như cách steve job chỉ mặc một bộ đồ để đỡ phải nghĩ mình cần mặc gì > concept ở đây là biến “những quyết định” không quan trọng thành auto pilot > tiết kiệm sức lực)
Questions: là những câu hỏi dùng được cho mọi tình huống khi cần ra quyết định (ví dụ: một quyết định tối ưu chỉ khi ta có & đánh giá, cân nhắc được rất nhiều idea khác nhau > câu hỏi là mình đang có bao nhiêu direction, bao nhiêu option,…)
Học về decision making (criteria, benchmark, opportunity cost, secondary order thinking…)
“Template hoá”, “Quy trình hoá” những cách ra quyết định tốt mà bản thân đã trải nghiệm qua.
Quá nhiều thứ cần được chiêm nghiệm
Mọi thứ trở nên vô bổ, rỗng tuế nếu mình chỉ nhớ & làm mà không đánh giá lại kết quả mình đạt được có tốt hay không, liệu mớ kiến thức, quyết định kia có thay đổi cuộc đời mình hay không, hay như áp dụng nó như 1 con vẹt.
Vậy tại sao chiêm nghiệm lại rất quan trọng?
Vì bối cảnh mà người kia sản sinh ra kiến thức hay framework đó là từ kinh nghiệm & bối cảnh >> cách của họ, chưa chắc nó sẽ đúng cho mình mà cũng chưa chắc mình hành nó đúng cách >> luôn cần đánh giá lại những “feedback & signal” mà ngoài thế giới gửi lại cho mình >> từ đó mà tinh chỉnh, rút kết ra được cái gì đó rất riêng cho bản thân >> cái rút tỉa này đúng cho bối cảnh bản thân nên nó hiệu quả hơn nhiều.
Vậy thì câu chuyện tiếp theo là nhiều thứ quá thì hãy tập dần thôi, đừng để nó nhiều nữa. Như kiểu 1 nhà hoá học thử chất A (output bản thân) và chất B (phản ứng của xã hội & thế giới) > xem nó phản ứng với nhau như thế nào >> bạn quan sát và note lại thành case study, note “quá trình & kết quả” >> đây là
kho báu
của bản thân, cái mà ta gọi là kinh nghiệm.
Vậy thói quen cần tập là
Journal theo project, theo case
💡 Kinh nghiệm = Chiêm nghiệm x Hành động
